Toán là môn học đòi hỏi học sinh phải dành nhiều thời gian và sức lực. Vì vậy, không mấy ngạc nhiên khi nghe học sinh than phiền rằng không thích môn toán và môn học này không hề thú vị.
Thế nhưng, điều gì đã khiến nhiều học sinh ghét môn toán đến vậy, và phụ huynh có thể làm gì để giúp các em không còn ghét môn học này nữa? Làm cách nào để giúp học sinh nhận ra toán học cũng rất thú vị và trở nên yêu thích môn toán hơn?
Trước hết chúng ta cùng tìm hiểu lý do tại sao trẻ lại không thích môn toán và một số gợi ý của MathExpress để trẻ tìm thấy hứng thú trong môn học này
1. Trẻ chưa nắm vững căn bản
Đây chắc chắn là lý do đầu tiên cho việc ghét môn toán từ những cấp nhỏ. Việc học toán cũng tương tự như việc xây nhà cao tầng. Trẻ phải hiểu rõ một loại kiến thức nhất định trước khi “xây lên” một “tầng” kiến thức nữa một cách hiệu quả. Không có nền tảng tốt, trẻ không thể hiểu các bài học khi lên cấp lớp cao hơn. Trẻ sẽ gặp những khó khăn trong việc giải những bài toán ở cấp cao hơn khi trẻ chưa nắm rõ kiến thức căn bản.
Những “nền móng” kiến thức toán đầu tiên được xây lên từ cấp tiểu học, như các quy tắc cộng và nhân, chính là những khái niệm tạo nên nền tảng vững chắc cho con.
* Điều cha mẹ có thể giúp con:
– Ôn thật chắc những kiến thức căn bản và từng bước từng bước giúp trẻ hiểu và thích môn học này hơn thông qua các ứng dụng, bài toán đố vui, trò chơi, bài hát,.. giúp trẻ nhớ lâu hơn và không cảm thấy nhàm chán khi học tập.
– Nếu cha mẹ nhận thấy con học không tốt môn toán ở lớp, ngay cả trong những năm tiểu học, hãy cố gắng ôn tập cho con thật kỹ để đảm bảo con hiểu các khái niệm cơ bản mà con sẽ cần dùng sau này. Nếu cần thiết, hãy cho con đến các lớp học thêm toán, mời gia sư hoặc ít nhất là dành thời gian để giúp con ôn tập bất cứ khi nào con gặp khó khăn trong môn toán.
2. Trẻ chưa hiểu mối liên hệ giữa toán học với cuộc sống thực tế
Một số môn học dễ dàng liên quan đến cuộc sống hằng ngày, nhưng với toán học, trẻ thường nghĩ đây chỉ là một môn học khô khan và chỉ “xài” khi ở trường. Điều này có thể khiến toán học trở thành môn học không cần thiết và vô nghĩa, và là thứ trẻ có thể quên ngay khi chuông tan học reo. “Vì sao con lại phải học Đại số?”, “Chúng ta có thực sự cần tìm “x” và “y” trong cuộc sống hằng ngày không?”, “Chúng ta chỉ cần biết các phép tính cơ bản để mua đồ ăn ở cửa hàng tạp hóa là đủ rồi mà?”, “Liệu có lần nào trong đời con thực sự phải dùng lượng giác trong thực tế hay không? ”… Nếu cha mẹ và thầy cô không trả lời được những câu hỏi này, những đứa trẻ sẽ tiếp tục thắc mắc tại sao chúng cần học toán trong khi toán chẳng có ích gì cho cuộc sống.
Trong các môn học khác như khoa học, các chủ đề có thể được dạy theo cách kể chuyện để tạo không gian cho trẻ tiếp cận bằng trí tưởng tượng của riêng mình, điều này làm cho trẻ hiểu được chủ đề đó theo cách thú vị hơn là chỉ nghe giảng. Nhưng với môn toán, không có câu chuyện nào để giáo viên chia sẻ với học sinh, chỉ có những công thức, định lý và các phương pháp toán học phức tạp.
* Điều cha mẹ có thể giúp con:
– Liên hệ toán học đến các tình huống trong cuộc sống thực tế: Có nhiều cơ hội để cho con thấy các con số liên quan mật thiết thế nào với cuộc sống. Cha mẹ có thể tận dụng các hoạt động hàng ngày, chẳng hạn như làm cách nào xếp các hộp trong tủ bếp, hoặc tính toán thời gian đi xe đến nhà một người bạn. Đặt toán học vào ngữ cảnh cụ thể để con thấy được tầm quan trọng của nó trong cuộc sống. Nếu cha mẹ có người thân hoặc bạn bè có sự nghiệp liên quan đến các con số, hãy nhờ họ nói chuyện với con về công việc của họ vào lần ghé thăm tới. Con sẽ thay đổi ý nghĩ “môn toán thật nhàm chán và không có tính ứng dụng” khi con thấy những cánh cửa rộng mở tương lai, từ ngành phát triển trò chơi điện tử đến ngành thiết kế thời trang.
– Để thực sự đi sâu vào câu chuyện này, hãy khai thác sở thích của con. Ví dụ, nếu con yêu bóng đá, hãy chỉ cho con thực hành số liệu thống kê, chẳng hạn đội của con cần bao nhiêu điểm để thăng hạng; hoặc nếu con đam mê bếp bánh, thông qua làm bánh, hãy để con khám phá các khái niệm toán học như cân, đo và tính toán thời gian nấu nướng. Cha mẹ cũng có thể giúp con thấy được vai trò của toán học trong cuộc sống hàng ngày như khi tính tổng số hàng tạp hóa hoặc khi coi giờ.
3. Con không có kỹ năng ghi nhớ tốt
Đa số học sinh gặp vấn đề về trí nhớ, điều này ảnh hưởng đến việc học tập. Toán học là môn khiến học sinh đau đầu hơn cả vì các em cần nhớ các phương trình, định lý, đồ thị, hàm mũ, phép tính, logarit, dãy số và nhiều thứ khác, chúng thực sự rất khó để ghi nhớ. Ngoài ra, trong khi một bài toán có thể giải bằng nhiều cách khác nhau, ở trường con lại phải ghi nhớ từng bước làm toán thật chính xác y như những gì thầy cô dạy mới giành được trọn điểm.. Mỗi bước trong quá trình giải toán cần được viết vào vở bài tập để làm hài lòng giáo viên.
Nhiều học sinh gặp khó khăn với môn toán do phải “vật lộn” với việc ghi nhớ tất cả các quy tắc và phương trình. Tuy nhiên, trên thực tế, học thuộc lòng chỉ là một phần của việc học toán. Jo Boaler, Giáo sư Giáo dục toán học tại Đại học Stanford, và là tác giả của tựa sách The Elephant in the Classroom: Helping Children Learn and Love Maths giải thích: ‘Thật đáng tiếc, ở hầu hết các trường học, toán học được dạy như một môn học khép kín, các câu trả lời chỉ có đúng và sai, và trẻ bị đóng khuôn vào những phương pháp chính thức mà chúng phải ghi nhớ. Nhưng trên thực tế, toán học là môn học mở, sáng tạo và linh hoạt. Vì vậy, với tư cách là phụ huynh, cha mẹ có thể thử cho con có trải nghiệm toán học khác tại nhà.”
* Điều cha mẹ có thể giúp con:
– Tránh việc học thuộc lòng (tức là chỉ ghi nhớ dữ kiện thay vì tất cả mọi thứ) vì việc ghi nhớ rất nhàm chán. Thay vào đó, hãy dạy trẻ cách tìm hiểu một bài toán theo nhiều cách, hiểu sâu vấn đề của bài toán và vấn đề đó.
– Dạy trẻ cách tập trung giải quyết vấn đề: Thay vì chỉ ghi nhớ, trẻ nên tập trung vào việc hiểu cách thức và lý do tại sao có những công thức này. Học sinh nếu chỉ dựa vào việc học thuộc cho môn toán sẽ không thể áp dụng kiến thức và có xu hướng chán nản khi được yêu cầu sáng tạo.
– Khi con rảnh rỗi, hãy cho con vài tình huống vận dụng trí não dựa trên các con số để giúp con phát triển các kỹ năng giải quyết vấn đề thay vì chỉ học thuộc. Đây có thể là một cách thú vị khiến con hào hứng với môn toán.
4. Học toán rất cần những lúc giải bài tập sai
Môn toán đòi hỏi học sinh phải có những lúc giải sai. Học sinh lo lắng về môn toán không chỉ đơn giản vì không thích, mà còn bởi môn toán gây ra cảm giác sợ hãi và thất bại, làm suy giảm khả năng thể hiện của các em. Áp lực và sự thiếu tự tin khi học sinh đối mặt với môn toán sẽ khiến não các em “đóng băng” và nhanh chóng quên đi những kiến thức đã biết. Học sinh phải lặp đi lặp lại những dạng câu hỏi giống nhau cho đến khi có đáp án đúng, điều đó có thể khiến các em nản lòng. Liên tục giải ra đáp án sai có thể ảnh hưởng đến sự tự tin của trẻ, khiến trẻ né tránh bài tập.
* Điều cha mẹ có thể giúp con:
– Giúp con hiểu mắc lỗi là một phần của việc học. Điều quan trọng là con không nên trốn tránh những những bài học khó và con cần chăm chỉ hơn. Giúp con hiểu rằng khi con giải được bài toán càng khó, con càng cảm thấy phấn khởi. Nếu con cảm thấy chán nản khi học toán, hãy nhắc con việc mắc lỗi chỉ là một phần của quá trình học. Bài học quý giá này được áp dụng cả trong lớp học và cuộc sống.
– Thay đổi cách nói khi đề cập đến môn toán: Cha mẹ không nên nói “Con không biết làm đâu” hay đồng tình với con toán học thật nhàm chán; nếu cha mẹ đang giúp con làm bài tập về nhà và có vấn đề cha mẹ không chắc chắn, hãy cùng con khám phá vấn đề này và để con tự giải bài tập thay vì giải bài tập giúp con hoặc trông vào giáo viên.
– Khen ngợi khi con tiến bộ: Khi con hoàn thành một bài học, hãy ôn lại bài học đó với con và nói về những kỹ năng mới mà con đã học được. Hãy lập một biểu đồ về các dữ kiện mà con cần học và cho con điền vào các dữ kiện mà con thích nhất. Và khi con hoàn thành một bài học khó, chẳng hạn như nắm vững các kiến thức về phép trừ hoặc phép chia, hãy làm điều gì đó thú vị để chúc mừng con.
>> Xem thêm: 9 phương pháp giúp trẻ rèn luyện toán học hiệu quả
5. Lộ trình học tập không được cá nhân hóa
Một tiết học trên lớp sẽ không đủ để mọi đứa trẻ hiểu hết các khái niệm. Một số trẻ mất nhiều thời gian và có biểu hiện chậm. Toán học là một nỗi sợ hãi vì chúng ta luôn mong muốn mọi đứa trẻ hiểu ngay từ lần đầu tiên học.
Vì vậy, giáo viên không thể quan tâm được hết và cá nhân hóa việc học sao cho mỗi trẻ phát huy được hết thế mạnh và khắc phục điểm yếu của mình được.
Cha mẹ có thể đưa con đến học tại MathExpress giúp con có một môi trường học toán mới mẻ, toàn diện, hiện MathExpress có các chương trình đào tạo như sau:
- Toán cơ bản – nâng cao cho học sinh Tiểu học (các lớp 3, 4, 5).
- Ôn luyện thi vào các trường THCS Chất lượng cao (Ams, Cầu Giấy, Thanh Xuân …) dành cho học sinh lớp 5.
- Toán cơ bản – nâng cao cho học sinh THCS (các lớp 6, 7, 8, 9).
- Ôn thi toán điều kiện (vòng 1) vào các trường THPT Chuyên dành cho học sinh lớp 9.
- Ôn thi toán chuyên vào khối chuyên Toán các trường THPT Chuyên dành cho học sinh lớp 9.
